Ludzie to istoty z natury społeczne – do prawidłowego funkcjonowania potrzebujemy kontaktu z innymi ludźmi. Ograniczenie interakcji, o ile nie jest świadomym wyborem, może z czasem prowadzić do nasilania się poważnych problemów psychicznych, te zaś mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia i życia. Wśród osób, które są szczególnie narażone na samotność, dużą grupę stanowią seniorzy. Ważnym wsparciem dla nich może być opiekun.
Samotność a osamotnienie
Słowa „samotność” i „osamotnienie” są używane często jako synonimy, choć w gruncie rzeczy posiadają nieco odmienne znaczenie. Samotność to fizyczny brak innych osób – to również stan, który człowiek może wybrać. Niektóre osoby po prostu dobrze się czują w swoim własnym towarzystwie, nie potrzebują interakcji z innymi, a samotność jest dla nich źródłem szczęścia. Osamotnienie z kolei definiowane jest bardziej jako przykre odczucie, wynikające z sytuacji, na którą dana osoba nie ma wpływu. Doświadczają go m.in. osoby starsze, które straciły małżonka, rodziców, przyjaciół czy innych bliskich. Co więcej, uczucie osamotnienia nie znika w wyniku interakcji z innymi osobami – można być fizycznie otoczonym przez ludzi i wciąż czuć się wśród nich osamotnionymi.
W psychologii wyróżnia się również tzw. samotność moralną – jest ona efektem zmieniających się norm społecznych, wartości, celów życiowych innych ludzi. Ona również jest częstym problemem osób starszych, które nie potrafią dostosować się do zmian w otaczającym je świecie, czują się niedopasowane.
Jak wspomóc samotnego seniora?
Opiekun seniora to bardzo często jedyna osoba, która ma stały kontakt ze swoim podopiecznym. Dlatego właśnie odgrywa on tak ważną rolę w utrzymaniu go w dobrej kondycji, zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Samo przebywanie w pobliżu osamotnionego starszego człowieka, to za mało, by ulżyć mu w cierpieniu – niezbędne jest nawiązanie ciepłych, życzliwych relacji. Jak radzą przedstawiciele agencji Prestige24h, nie należy przy tym narzucać się podopiecznemu z przyjaźnią, lecz uznać jego prawo do prywatności i przeżywania swoich uczuć w taki sposób, jaki potrzebuje. Opiekun powinien wykazać się wrażliwością na problem seniora, a także cierpliwością, gdyż zdobycie zaufania może wymagać czasu.
Chroń seniora
Długotrwałe osamotnienie powoduje, że seniorzy często zaczynają wykazywać wyższy poziom zaufania do obcych ludzi – wynika to z potrzeby kontaktu. Choć może to pomóc w nawiązywaniu relacji, może również prowadzić do nieszczęścia, jeśli osoba starsza zaufa naciągaczom i oszustom. Dlatego też opiekun seniora powinien zwracać uwagę na to, z kim kontaktuje się jego podopieczny i w razie potrzeby interweniować.
